Po buncie generała Franco w lipcu 1936 roku przeciwko rządowi Frontu Ludowego w Madrycie prawie dwustu śląskich robotnikĂłw wyjechało do Hiszpanii bronić Republiki, praw robotniczych i swoich marzeń.

Historia jest polem walki. Wymazuje jedne losy, ozłaca drugie. Dzieje międzynarodowych ochotnikĂłw podczas wojny w Hiszpanii są tego dowodem. W okresie PRL często mĂłwiono o nich, wspominając "postępowe tradycje oręża polskiego". Dziś, gdy wahadło polityczne wychyliło się w przeciwną stronę, odsądzani są od czci jako "żołnierze Stalina". Ta książka przywraca pamięć o nich jako o ludziach z krwi i kości, a nie z propagandowych pomnikĂłw - stawianych czy obalanych. To historia widziana oczyma ŚlązakĂłw, ktĂłrych los rzucił za Pireneje, a potem rozsiał po całym świecie. A w tle ludowe dzieje GĂłrnego Śląska, tak często zniekształcane.